Ndërsa pjesa më e madhe e botës dhe vendi ynë po përjetojnë një verë më të nxehtë se mesatarja , shumë mund të jenë të prirur të qëndrojnë brenda dhe të ndezin kondicionerin.
Por kondicioneri ka një gjurmë të madhe mjedisore. “Kondicionerët nuk janë zgjidhjet më miqësore me klimën sepse janë jashtëzakonisht energji-intensiv, përdorin shumë më tepër energji elektrike sesa ventilatorët, dhe për shkak se konsumojnë shumë energji, ushtrojnë një barrë mjaft të madhe në rrjetin elektrik [të karburantit fosil]”, thotë Radhika Khosla, profesoreshë e asociuar në shkollën Smith të ndërmarrjes dhe mjedisit në Universitetin e Oksfordit.
Kondicionimi i ajrit përbën 7% të energjisë elektrike globale dhe 3% të emetimeve të karbonit, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë vlerëson se energjia elektrike për ftohje prodhoi 1 miliard ton metrikë CO2 në vitin 2022. Kjo është afërsisht ekuivalente me emetimet vjetore të Japonisë. Gjatë valëve të të nxehtit, kur të gjithë po e ulin temperaturën, kërkesat për ftohje mund të ushtrojnë presion të konsiderueshëm në sistemet e energjisë.
Megjithatë, kjo nuk do të thotë që duhet të vuani nga vapa përvëluese. Ekspertët thonë se, gjatë një vale të nxehti, ka mënyra si të qëndroni të freskët ashtu edhe të zvogëloni ndikimin tuaj në mjedis.
Sigurohuni që njësia juaj të jetë e pastër
Nëse sistemi juaj i kondicionimit të ajrit nuk mirëmbahet mirë, ai do të bllokojë rrjedhën e ajrit dhe do të kërkojë më shumë energji për të funksionuar, thotë Yunho Hwang, bashkëdrejtor i Qendrës për Inxhinieri Mjedisore të Energjisë në Universitetin e Maryland. “Nëse filtri nuk është [i pastër], atëherë shkalla e rrjedhjes së ajrit do të ulet, dhe kjo do të thotë funksionim joefikas i sistemit të ftohjes e kështu me radhë.”
“Ftohni paraprakisht” shtëpinë tuaj
Hwang sugjeron që ta ftohni paraprakisht shtëpinë katër deri në gjashtë orë para se temperaturat maksimale të arrijnë. Fillimi nga një temperaturë bazë më e ulët ndihmon në uljen e sasisë së energjisë së nevojshme për të ftohur shtëpinë tuaj përpara se nxehtësia jashtë t’i bëjë gjërat shumë të pakëndshme – duke vepruar kështu, zvogëlohet edhe kërkesa për energji në rrjetet elektrike gjatë orëve të pikut. “Meqenëse ndërtesa ka një masë termike më të madhe, ndërtesa juaj mund ta mbajë freskinë për një kohë”, thotë ai. Nëse sistemi juaj ka një të tillë, mund të përdorni edhe një kohëmatës për t’u siguruar që kondicioneri juaj nuk po punon përtej asaj që nevojitet, veçanërisht nëse nuk jeni në shtëpi.
Dekarbonizoni rrjetin tuaj
Shumë rrjete elektrike funksionojnë me lëndë djegëse fosile, të cilat emetojnë gazra serrë. Përdorimi i lëndëve djegëse fosile për të furnizuar me energji kondicionerët, vetëm sa përkeqëson ngrohjen globale që po shkakton rritjen e kërkesës për ajër të kondicionuar.
“Prandaj, jemi të bllokuar në një rreth vicioz ku përdoret kondicioneri si një mënyrë për t’u [përshtatur] ndaj nxehtësisë, por e njëjta zgjidhje zbutëse është ajo që në fakt po e shkakton problemin dhe po e përkeqëson atë”, thotë Khosla.
Por lëndët djegëse fosile nuk janë e vetmja mundësi. Përvetësimi i gjerë i dekarbonizimit të rrjetit do të ndihmonte në uljen e ndjeshme të emetimeve të ajrit të kondicionuar, veçanërisht kur shoqërohet me një ulje të gazrave që ngrohin klimën të përdorura në pajisjet e ftohjes, sipas një raporti të vitit 2023 të Global Cooling Watch të publikuar nga Kombet e Bashkuara, në të cilin Khosla ishte autor kryesor.
Konsideroni opsione të tjera
Ka shumë mënyra të tjera për ta mbajtur kondicionerin të freskët dhe për të parandaluar që ai të punojë jashtë orarit. Nëse shtëpia juaj shkëlqen shumë nga dielli, mendoni të hiqni perdet ose grilat për të ndaluar hyrjen e nxehtësisë së tepërt.
Sigurohuni që të keni ventilim, pavarësisht nëse përdorni ventilator apo hapni një dritare. “Përdorni gjithmonë një ventilator tavani… sepse kjo ndihmon në qarkullimin e ajrit rreth njerëzve dhe gjithashtu ftoh trupin tuaj në mënyrë që të mos keni nevojë ta ulni temperaturën e dhomës shumë poshtë”, thotë Hwang.
Ndërsa temperaturat globale vazhdojnë të rriten, është e domosdoshme që të rimendojmë mënyrën se si e adresojmë dhe menaxhojmë nxehtësinë. “Përgjigja jonë ndaj nxehtësisë ekstreme do të duhet të jetë holistike dhe nuk mund të jetë një përgjigje ku mbështetemi vetëm te kondicioneri, sepse kjo nuk do të jetë një zgjidhje afatgjatë”, thotë Khosla. “Sa më shumë ndërgjegjësim dhe investime që mund të bëhen paraprakisht në zgjidhjet e projektimit të infrastrukturës dhe në qasjet teknologjike rreth efikasitetit të energjisë, aq më elastikë do të jemi në zbutjen dhe përshtatjen ndaj këtyre temperaturave ekstreme që po vijnë.”
/Motilokal.com
