Ndërmarrjet shtetërore të sektorit të energjisë me bazë qymyrguri në Bosnje dhe Hercegovinë dhe Mal të Zi kanë raportuar humbje financiare në gjysmën e parë të vitit 2025, duke reflektuar sfidat e rritura ekonomike dhe presionin në rritje ndaj sektorit të karbonit.
Kompania elektroenergjetike boshnjake RITE Ugljevik, e cila operon një termocentral me bazë qymyrguri në pjesën lindore të vendit, ka raportuar një humbje neto prej rreth 1.8 milionë euro për periudhën janar-qershor 2025.
Megjithatë, kjo paraqet një përmirësim krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, kur humbja ishte mbi 3.1 milionë euro. Reduktimi i humbjeve lidhet kryesisht me uljen e shpenzimeve operative dhe konsolidimin e brendshëm financiar.
Ndërkohë, kompania tjetër boshnjake e qymyrit, RMU Banovići, ka kaluar nga fitim në humbje gjatë së njëjtës periudhë. Miniera ka raportuar një humbje neto prej rreth 1.6 milionë euro, krahasuar me një fitim të lehtë në gjysmën e parë të vitit 2024.
Shkaku kryesor, sipas raportit të brendshëm të kompanisë, ka qenë rënia e shitjeve dhe rritja e kostove të nxjerrjes dhe transportit.
Në Mal të Zi, kompania Rudnik Uglja nga Pljevlja ka raportuar një thellim të humbjeve me 17% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Humbja neto në gjashtëmujorin e parë të vitit 2025 arriti në afro 1.5 milionë euro. Rënia e kërkesës për qymyr të papërpunuar dhe ndryshimet në tregjet energjetike janë ndër faktorët kryesorë të kësaj performance negative.
Këto rezultate negative pasqyrojnë trendin e përgjithshëm të tranzicionit energjetik në rajon, ku sektori i qymyrit po përballet me presione rregullatore, kërkesa më të ulëta dhe konkurrencë të rritur nga energjitë e ripërtëritshme.
Kompanitë në fjalë janë gjithnjë e më shumë të sfiduara të përshtaten me kushtet e reja të tregut dhe kërkesat për dekarbonizim, ndërsa vazhdojnë të mbajnë një rol të rëndësishëm në strukturën energjetike të vendeve përkatëse.