Pesë kompanitë kryesore të tregtimit të derivateve në Kosovë kanë shënuar fitime rekorde gjatë vitit 2024, duke konfirmuar një trend të qëndrueshëm rritjeje në sektorin e karburanteve.
Të dhënat e përpunuara nga Instituti GAP, të mbledhura nga pasqyrat financiare të dorëzuara në Këshillin e Kosovës për Raportim Financiar, tregojnë se fitimi neto i këtyre pesë operatorëve ka arritur në 26.6 milionë euro.
Ky rezultat përbën nivelin më të lartë të fitimit të regjistruar gjatë katër viteve të fundit. Në vitin 2021, fitimi neto i kompanive ishte 18.1 milionë euro, duke rënë në 14.5 milionë në vitin 2022. Në vitin 2023 u shënua rikthimi në rritje me 18.8 milionë euro, ndërsa kulmi u arrit në vitin 2024 me 26.6 milionë euro. Në total, gjatë periudhës 2021–2024, këto kompani kanë gjeneruar 78 milionë euro fitim neto.
Rritja e vazhdueshme e fitimeve ndodh në një kontekst të çmimeve të larta të derivateve në tregun vendas dhe të një strukture tregu që vazhdon të kritikohet për mungesë konkurruese. Megjithëse çmimet e naftës në tregjet ndërkombëtare kanë qenë të paqëndrueshme, operatorët kryesorë në Kosovë kanë ruajtur një pozicion të fortë financiar, duke rritur efikasitetin operativ dhe përfituar nga struktura aktuale e tregut.
Instituti GAP thekson se këto të dhëna nxisin nevojën për një analizë më të thelluar mbi funksionimin e tregut të derivateve dhe ndikimin që ka ky sektor në ekonominë vendore dhe te qytetarët. Fitimet e larta të kompanive duhet të shoqërohen me një vëmendje më të madhe institucionale në drejtim të transparencës, kontrollit të çmimeve dhe mbrojtjes së konsumatorit.
