Një pikë kyçe e klimës është tejkaluar në mënyrë të pakthyeshme për herë të parë, sipas një raporti të ri.
Me ngrohjen globale që pritet të tejkalojë 1.5°C, shkencëtarët thonë se gurtëkoralet e ujërave të ngrohta po kalojnë pikën e tyre kritike termike.
Kjo do të thotë se shumica e këtyre recifëve, mbi të cilët mbështeten një e katërta e jetës detare dhe rreth një miliard njerëz, do të humbasin pothuajse me siguri.
Shkencëtarët paralajmërojnë se ndryshimet klimatike do të shkaktojnë “dëme katastrofike” nëse nuk merren masa urgjente për të parandaluar tejkalimin e pikave të tjera kritike.
Raporti Global Tipping Points
Raporti i dytë mbi Pikat Kryesore të Klimës, hartuar nga 160 shkencëtarë nga 23 vende, identifikon momentet kur dëmi nga ndryshimet klimatike mund të bëhet i pakthyeshëm.
Dr. Mike Barrett, bashkëautor dhe këshilltar shkencor në WWF-UK, tha:
“Tejkalimi i pikës kritike për gurtëkoralet është një tragjedi për natyrën dhe për njerëzit që varen prej tyre për ushqim dhe të ardhura. Nëse nuk veprojmë tani, mund të humbasim edhe Amazonën, akullnajën e Antarktidës Perëndimore dhe Greenlandit, dhe rrymat e detit.”
Pikat e para të prekura
- Gurtëkoralet e ujërave të ngrohta: Me ngrohjen globale tashmë në 1.4°C mbi nivelin para-industrial, ekziston 99% mundësi që recifët e mëdhenj të humbasin. Vetëm disa xhepa të vogla mund të mbijetojnë.
- Amazonë: Edhe një rritje e vogël e temperaturës mund të shkaktojë shkatërrimin e përhapur të pyllit tropikal, që përmban rreth 123 miliard ton karbon.
- Akullnajat e Antarktidës Perëndimore dhe Greenlandit: Shkrirja e tyre do të shkaktojë rritje të nivelit të detit me shumë metra.
- Rryma e Atlantikut (AMOC): Shkatërrimi i saj do të çojë në dimra më të ashpër në Evropën Perëndimore, ndërprerje të monsunëve në Afrikë dhe Indi, dhe destabilizim të sistemeve ushqimore globale.
Veprim urgjent i nevojshëm
Shkencëtarët theksojnë se çdo fraksion i një grade ngrohjeje që shmanget mbi 1.5°C zvogëlon rrezikun e tejkalimit të pikave kryesore. Ata gjithashtu nënvizojnë potencialin e “pikave pozitive” të klimës, si përdorimi i gjerë i energjisë diellore ose prodhimi më ekologjik i çelikut, që mund të nxisin ndryshime pozitive të vetvetishme.
Dr. Manjana Milkoreit nga Universiteti i Oslos tha: “Parandalimi i pikave kritike kërkon politika të parashikuara që minimizojnë temperaturën maksimale globale dhe periudhën e tejkalimit mbi 1.5°C.”
Marrëveshja e Parisit
Synon të mbajë rritjen e temperaturës globale nën 2°C dhe të përpiqet për kufizim në 1.5°C.
Synimet përfshijnë: kulmin global të emetimeve sa më shpejt të jetë e mundur dhe reduktime të shpejta sipas shkencës më të mirë të disponueshme.
Raporti është një paralajmërim i fortë se veprimet urgjente dhe masive globale janë thelbësore për të parandaluar dëmet më katastrofike të ndryshimeve klimatike.
