Eksportuesit e karburanteve fosile pretendojnë se investimet dhe siguria e furnizimit do të rrezikohen.
SHBA-të dhe Katari e kanë paralajmëruar BE-në se furnizimet e saj tregtare, të investimeve dhe të energjisë do të dëmtohen nëse blloku nuk tërhiqet nga rregullat e reja të ashpra për klimën dhe të drejtat e njeriut.
Washingtoni dhe Doha thanë se Direktiva e BE-së për Kontrollin e Duhur të Qëndrueshmërisë Korporative përbën një “kërcënim ekzistencial” për rritjen, konkurrueshmërinë dhe qëndrueshmërinë e ekonomisë evropiane dhe do të rrezikojë sigurinë e saj energjetike.
Të dy vendet thanë se rregullat – të vendosura për debat nga ligjvënësit e BE-së që të premten – do të dëmtonin eksportet e tyre të gazit natyror të lëngshëm, i cili u bë një litar shpëtimi për bllokun pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në vitin 2022.
“Kjo vjen në një moment kritik kur vendet dhe kompanitë tona po përpiqen jo vetëm të mbështesin, por edhe të rrisin ndjeshëm furnizimin e besueshëm të LNG-së për BE-në”, thuhet në një letër të përbashkët drejtuar udhëheqësve të BE-së të nënshkruar nga ministrat e energjisë të SHBA-ve dhe Katarit, të parë nga Financial Times.
Letra sugjeroi që rregullat e BE-së mund të dëmtonin gjithashtu marrëveshjen e fundit tregtare të arritur në korrik midis bllokut dhe Presidentit Donald Trump, e cila i angazhoi shtetet e BE-së të blinin 750 miliardë dollarë energji amerikane deri në fund të vitit 2028.
“Përtej rreziqeve të drejtpërdrejta të sigurisë energjetike, CSDDD gjithashtu kërcënon të prishë tregtinë dhe investimet në pothuajse të gjitha ekonomitë partnere të BE-së. Zbatimi i saj mund të rrezikojë investimet ekzistuese dhe të ardhshme, punësimin dhe pajtueshmërinë me marrëveshjet e fundit tregtare”.
Ndërhyrja shënon një ndarje të konsiderueshme të mundshme midis dy prej prodhuesve dhe konsumatorëve kryesorë të karburanteve fosile në botë në BE, e cila është përpjekur të përshpejtojë një tranzicion drejt energjisë më të pastër.
BE-ja merr rreth 16 për qind të gazit të saj nga SHBA-të dhe 4 për qind nga Katari. Të hënën, ministrat evropianë të energjisë ranë dakord të heqin gradualisht 19 për qind të mbetur të gazit të saj që blen nga Rusia deri në fund të vitit 2027, duke e lënë bllokun në nevojë për alternativa.
Ligji i kujdesit të duhur pritet të hyjë në fuqi gradualisht nga viti 2027 dhe do t’u lejojë anëtarëve të BE-së të gjobisin kompanitë, zinxhirët e furnizimit të të cilave dëmtojnë mjedisin ose të drejtat e njeriut deri në 5 për qind të xhiros globale.
Shtetet e BE-së dhe Parlamenti Evropian kanë planifikuar të fillojnë negociatat më vonë këtë javë mbi rishikimet e mundshme të ligjit, i cili në formën e tij aktuale do të zbatohej për kompanitë jo-BE me xhiro neto më shumë se 450 milionë euro brenda bllokut.
Këto negociata kanë shkaktuar një valë lobimi nga industria dhe qeveritë, me SHBA-në që argumentojnë se shtrirja ekstraterritoriale e ligjit mund t’i ekspozojë kompanitë e saj ndaj padive.
Trump ka kërcënuar të vendosë tarifa për vendet që administrata e tij akuzon për ngritjen e “barrierave tregtare jo-tarifore”.
Ai është ankuar kundër politikave të ndryshimeve klimatike dhe në shkurt urdhëroi ndalimin e zbatimit të një ligji amerikan kundër korrupsionit që u ndalon amerikanëve të korruptojnë zyrtarët e qeverive të huaja.
Sekretari amerikan i energjisë Chris Wright i tha FT muajin e kaluar se rregullat e klimës së BE-së mund të prishin marrëdhëniet tregtare SHBA-BE.
Javën e kaluar, ministri i energjisë i Katarit, Saad al-Kaabi, i tha Reuters se fuqia e LNG-së, QatarEnergy, të cilën ai e drejton, nuk do të jetë në gjendje të bëjë biznes në Evropë pa ndryshime të mëtejshme në rregullat e qëndrueshmërisë së bllokut.
Disa krerë shtetesh evropianë, përfshirë kancelarin gjerman Friedrich Merz dhe presidentin francez Emmanuel Macron, kanë bërë gjithashtu thirrje që rregullat e kujdesit të duhur të hiqen nga lista.
Kompanitë amerikane të naftës dhe gazit kanë kundërshtuar kërkesën e direktivës që bizneset të ofrojnë plane që përshkruajnë se si do të ulin emetimet e gazrave serrë në përputhje me marrëveshjen e klimës së Parisit.
Letra e përbashkët nga Wright dhe Kaabi tha se BE dhe shtetet anëtare duhet të veprojnë shpejt për të adresuar “shqetësimet e tyre legjitime” në lidhje me direktivën, duke përfshirë shtrirjen e saj jashtëterritoriale, penalitetet, përgjegjësitë civile dhe planet e tranzicionit të energjisë.
“Ne i nxisim udhëheqësit e BE-së të ndërmarrin veprime të menjëhershme dhe vendimtare duke rihapur dialogun thelbësor me partnerët tuaj globalë, përfshirë SHBA-në dhe Katarin… për të adresuar këto dispozita kritike në CSDDD”.
/Albanianpost
