Shtetet e Bashkuara kanë zbuluar se parakushti për heqjen e sanksioneve ndaj kompanisë serbe të naftës dhe gazit NIS (Naftna Industrija Srbije) është që aksionet ruse në këtë kompani të shiten ose të nacionalizohen, sipas raportimeve të mediave në Beograd.
Qeveria amerikane ka vendosur sanksione ndaj NIS në janar të këtij viti, duke e identifikuar si një nga instrumentet për financimin me fitime nga Rusi që mbështesin luftën në Ukrainë.
Sipas një burimi jozyrtar të citua nga RTS, nuk ekziston mundësi tjetër që të konsiderohet e pranueshme, përveç largimit të Rusisë nga NIS. “Çdo zgjidhje duhet të çojë në mosfitim të Rusisë në Serbi që të financojë luftën,” deklaroi burimi diplomatik për RTS.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiq, i cili ndodhej në një vizitë zyrtare në Uzbekistan, u shpreh për gazetarët se SHBA-ja i ka propozuar Serbisë një vonesë të sanksioneve nëse shteti nacionalizon pasuritë e NIS — një opsion që ai e kishte refuzuar më parë dhe e konsideron si “opsionin e fundit”.
“Unë nuk jam as komunist, as fashist, nuk kam grabitur dikë, por Serbia duhet të jetojë, Serbia duhet të marrë frymë. Kam detyrë si president të mbroj Serbinë, të siguroj që njerëzit të kenë naftë dhe derivatet,” tha Vuçiq.
Pa sanksione, rafineria e NIS në Pancevo, që është e vetmja në vend dhe furnizon shumicën e konsumit të naftës dhe derivateve serbe, mund të ndërpresë funksionimin brenda fillimit të nëntorit, sipas Vuçiq.
Struktura e pronësisë së NIS është e ndarë: 44.85% është në pronësi të Gazprom Neft, 11.3% i takojnë Gazprom-it dhe 29.87% i përkasin qeverisë serbe, ndërsa pjesa tjetër mbahet nga aksionarë të tjerë.
Sanksionet amerikane dhe presioni për ndryshim në pronësi të NIS nuk janë të reja. Kompania ka marrë lehtësime të vazhdueshme (waivers) për të shmangur ndërprerjen e furnizimeve, deri sa Uashingtoni të marrë vendime përfundimtare.
