Qeveria e Maqedonisë së Veriut ka nisur zbatimin e paketës së investimeve për modernizimin e hidrocentraleve Globocica dhe Spilje, pjesë e fazës së tretë të programit për rehabilitimin e gjashtë hidrocentraleve kryesore që operohen nga ESM.
Për këtë program janë siguruar mbi 36.2 milionë euro, përkatësisht 11.2 milionë euro grant nga Bashkimi Evropian përmes Western Balkans Investment Framework (WBIF), 25 milionë euro hua nga banka gjermane zhvillimore KfW, dhe 0.2 milionë euro nga qeveria gjermane.
Investimet përfshijnë përmirësimin e kapaciteteve teknike, zëvendësimin e transformatorëve dhe turbina, përmirësime në linjat e transmetimit 35 kV ndërmjet HPP Spilje dhe Globocica, si dhe përforcim infrastrukturor që synon të ulë kohën e ndalimeve të paplanifikuara dhe të rrisë besueshmërinë e sistemit.
Sipas ESM, pas përfundimit të punimeve, kapaciteti i instaluar do të rritet për rreth 13.5 MW, ndërsa prodhimi shtesë vjetor pritet të arrijë afërsisht 47.5 GWh energji elektrike. Modernizimi do të ulë kostot e mirëmbajtjes dhe do të përmirësojë qëndrueshmërinë e sistemit.
Ministria e Financave ka theksuar se këto masa përputhen me objektivat e vendit për reduktimin e emetimeve të gazeve serrë dhe rritjen e përdorimit të burimeve të ripërtëritshme, duke e bërë sistemin energjetik më të qëndrueshëm dhe më efikas.
Hidrocentralet Globocica dhe Spilje, pjesë e rrjedhës së lumit Drin i Zi, janë ndër objektet më të rëndësishme për prodhimin vendas të energjisë elektrike. Modernizimi i tyre synon të zvogëlojë varësinë nga importet, të rrisë efikasitetin e prodhimit dhe të forcojë reziliencën ndaj ndryshimeve klimatike dhe rrjedhave ujore të paqëndrueshme.
ESM ka njoftuar se kontratat për fazën e modernizimit do të nisin në fund të vitit 2024 ose fillim të vitit 2025, ndërsa përfundimi i punimeve pritet brenda një periudhe prej rreth 23 muajsh. Përgatitjet prokuroriale dhe kualifikimi i operatorëve teknikë janë tashmë në proces.
