Prishtina po përballet sërish me nivele të larta të ndotjes së ajrit, me indekset e cilësisë së ajrit që në disa momente këtë javë kanë kaluar kufijtë e sigurt dhe janë shfaqur në kategori të dëmshme për shëndetin e banorëve.
Matjet e fundit të cilësisë së ajrit tregojnë se dje mbrëma dhe sonte ajri në kryeqytetin e Kosovës ishte i dëmshëm për shëndetin, me vlera të ndotjes (PM2.5) që tejkalojnë standardet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, teksa Prishtina renditet edhe në listat botërore të qyteteve me nivele shqetësuese të ndotjes.
Të dhënat e indeksit të cilësisë së ajrit (AQI) raportojnë se sonte qyteti është renditur mes vendeve me një nga nivelet më të larta të ndotjes në botë, një situatë që paraqet rrezik të veçantë për fëmijët, të moshuarit dhe personat me sëmundje respiratore.
Analiza e përditësuar e matjeve të PM2.5 nga platforma ndërkombëtare e monitorimit të ajrit konfirmon se në periudha të caktuara kulmi i ndotjes i tejkalon nivelet “unhealthy” dhe arrin shifra që shoqërojnë ekspozim serioz ndaj grimcave të imëta që depërtojnë thellë në mushkëri.
Ekspertët e mjedisit vënë në dukje se ndotja në Prishtinë përkeqësohet në sezonin e dimrit për shkak të përdorimit të lartë të lëndëve djegëse për ngrohje, trafikut të dendur urban dhe kushteve atmosferike që pengojnë shpërndarjen e ndotësve në ajër. Situata është bërë objekt shqetësimi jo vetëm si fenomen sezonier, por edhe si problem afatgjatë mjedisor dhe shëndetësor.
Sipas të dhënave nga monitorimi aktual, vlera e PM2.5 në disa stacione ka arritur nivele që shënojnë ndotje të konsiderueshme dhe që kërkojnë masa të menjëhershme për mbrojtje të shëndetit publik, ndërsa rekomandohet shmangia e aktivitetit fizik jashtë në orët me ndotje të lartë.
Autoritetet vendore dhe organizatat e shëndetit publik këshillojnë qytetarët të monitorojnë situatën në kohë reale, të mbajnë dritaret të mbyllura kur ndotja është e lartë dhe, për ata më vulnerabël, të kufizojnë ekspozimin e gjatë në ajër të palarë.
Ndërkohë që dimri vazhdon dhe pritshmëritë për përmirësim të kohës mbeten të pasigurt, qytetarët e Prishtinës po përballen me sfidën e vazhdueshme të ndotjes së ajrit dhe ndikimet e saj në shëndet, duke rritur presionin për masa konkrete dhe zgjidhje të qëndrueshme në këtë fushë.
