Serbia ka propozuar të blejë një pjesë të aksioneve ruse në kompaninë e saj të naftës dhe gazit, NIS, në këmbim të mundësisë për të shmangur sanksionet amerikane që kanë hyrë në fuqi më 8 tetor, sipas raporteve të mediave lokale.
Propozimi u bë nga presidenti serb, Aleksandar Vučić, gjatë një takimi në Beograd me Alexander Dyukov, kryetar i bordit të menaxhimit të Gazprom Neft, dhe Pavel Sorokin, zëvendësministër i Energjisë i Rusisë. Sipas gazetës serbe Večernje Novosti, Serbia do të marrë aksionet e NIS dhe më pas do t’ua kthejë ato palës ruse kur situata gjeopolitike të stabilizohet. Megjithatë, pala ruse nuk ka shfaqur gatishmëri për të pranuar një marrëveshje të tillë dhe preferon të shesë një pjesë të aksioneve të saj në NIS tek një palë e trete, mundësisht një kompani amerikane.
Në shtator, Gazprom transferoi të gjithë aksionin e tij prej 11.3% në NIS, përveç një aksioni, në kompaninë Intelligence me seli në Shën Petersburg, një kompani që ai e kontrollon. Ky transferim ka nxitur spekulime se mund të jetë një hap drejt shitjes së aksioneve, duke i dhënë fund kontrollit të drejtpërdrejtë të Gazprom mbi NIS. Aktualisht, Gazprom Neft zotëron 44.85% të NIS, qeveria serbe ka 29.87% dhe aksionerët e tjerë kanë 13.98%.
Pas takimit, Vučić e cilësoi bisedën me Dyukov dhe Sorokin si konstruktive dhe të sinqertë. Ai shtoi se “miqtë tanë rusë e kuptuan mesazhin tonë, ne kuptuam interesat e tyre. Do të bëjmë gjithçka në interesin më të mirë strategjik dhe taktik të Serbisë.”
Në janar, Departamenti i Thesarit i SHBA-së shpalli sanksione ndaj NIS për shkak të pronësisë së saj ruse, si pjesë e një pakete më të gjerë sanksionesh ndaj sektorit të energjisë të Rusisë për shkak të luftës së Moskës kundër Ukrainës. Pas tetë shtyrjeve të zbatimit të sanksioneve, ato filluan të zbatohet më 8 tetor.
Aktualisht, Serbia është duke shqyrtuar mundësinë e blerjes së aksioneve ruse në NIS për të shmangur ndikimin e sanksioneve amerikane, por pala ruse ka shprehur preferencën për të shitur aksionet tek një palë e trete, mundësisht një kompani amerikane. Ky zhvillim ka ngritur shqetësime për ndikimin në sektorin e energjisë të Serbisë dhe mundësitë e bashkëpunimit rajonal në këtë fushë.
