Në vitin 2024, energjia diellore arriti një përparësi historike në Bashkimin Evropian, duke u bërë burimi kryesor i energjisë elektrike, për herë të parë duke kaluar prodhimin nga qymyri dhe gazi natyror.
Energjia e prodhuar nga panelet diellore përbënte rreth 11% të totalit të energjisë elektrike në BE, ndërsa energjia nga qymyri ra nën 10% për herë të parë në histori.
Ndërkohë, përdorimi i gazit natyror për prodhimin e energjisë elektrike ka shënuar rënie për pesë vitet e fundit, duke ulur kështu përqindjen e burimeve fosile në miksin energjetik të Evropës në rreth 29%. Kjo përbën një ndryshim të thellë drejt një sistemi energjetik më të pastër dhe më të qëndrueshëm.
Kjo zhvillim është rezultat i investimeve të mëdha në energjinë solare, politikave mbështetëse dhe rënies së kostove të teknologjisë fotovoltaike. Ndërkohë, rritja e çmimeve të gazit dhe pasiguria në furnizim kanë nxitur përshpejtimin e kalimit drejt burimeve të ripërtëritshme.
Ardhja e energjisë diellore në krye të prodhimit elektrik evropian është një moment historik për përpjekjet e BE-së drejt dekarbonizimit dhe arritjes së objektivave klimatike. Megjithatë, për të ruajtur qëndrueshmërinë e sistemit, është e nevojshme të zhvillohen më tej infrastruktura e rrjetit, kapacitetet e magazinimit të energjisë dhe mekanizmat e balancimit.
Për Ballkanin Perëndimor, ky trend evropian është një shembull i rëndësishëm që tregon drejtimin që duhet ndjekur për tranzicionin energjetik, duke theksuar nevojën për politika të qëndrueshme, mbështetje institucionale dhe angazhim të sektorit privat në zhvillimin e energjisë së pastër.
